VakıfBank Kültür Yayınları çağdaş Rus edebiyatının kurucularından Aleksandr Puşkin in seyahat notları olarak anılan Erzurum Escort Bayan Yolculuğu isimli yapıtını okurla buluşturuyor Moskova dan Kafkasya ya ve devamında Erzurum a uzanan seyahati mühletince yaşadıklarını anlatan Puşkin savaş ve insanlık mevzularını tarihî ve kültürel açıdan çarpıcı bir anlatımla Bayan Escort paylaşıyor
VakıfBank Kültür Yayınları VBKY Rus şair ve müellif Aleksandr Puşkin in birinci kere 1836 da okurla buluşan ve 1937 de Sovyet devri Rusyası nda beyaz perdeye uyarlanan Erzurum Yolculuğu Escort isimli yapıtını edebiyatseverlerle buluşturuyor Eyüp Karakuş un çevirisiyle Türkçeye kazandırılan eser şairin 1828 1829 Osmanlı Rus Savaşı sırasında Kafkasya üzerinden Osmanlı İmparatorluğu na yaptığı seyahati husus alıyor
Kafkasya daki Rus karargâh kentine vardığında sürgün devrinde tanıştığı asker arkadaşlarının Erzurum u istila etmek üzere sefere çıktığını öğrenen şair müsaadesi olmadığı hâlde Osmanlı sonlarını aşar Erzurum a kadar gelir Seyahati boyunca birtakım eskizler çizer notlar alır karşılaştığı Türk askerleri Erzurum Kumandanı Salih Paşa ve eşi Tatarlar Tellak Hasan ve Paşa nın konağı Müşahedelerini yalın bir lisanla paylaşan Puşkin Rusların muvaffakiyetini gereğince övmediği için eleştirilecek ve Erzurum a yaptığı bu müsaadesiz seyahat Çar I Nikola nın Puşkin i konut hapsiyle tehdit etmesiyle sonuçlanacaktır
Erzurum sokaklarında özgürlükçü bir şair
Daha evvel hiç ayak basmadığı toprakları keşfetmek ve bir savaşa tanıklık etmek için Erzurum a yaptığı seyahati boyunca eskizler çizen ve notlar tutan Puşkin vefatından bir yıl evvel tüm notlarını yayımlamaya karar verir Erzurum un köylerinde dolaşan Erzurumluların ve tutsaklarını ruh hâllerini kendi gözünden ayrıntılı bir halde yansıtan müellif yapıtında Osmanlı ordusunda esir alınan paşalardan biriyle diyaloğuna da şu sözlerle yer veriyor
Bir şairle karşılaşmak hayra alamettir Şair dervişin kardeşidir Onun şu dünyada ne yurdu vardır ne de malı mülkü Biz fâniler şan şöhret para pul ve iktidar peşinde koşarken o yeryüzünün hükümranıyla birebir hizada durur karşısında herkes hürmetle eğilir
19 yüzyıl Anadolusu nun fotoğrafını çeken Puşkin bu yapıtla savaşa ve farklı omurlara tanıklık etmenin ötesinde toplumsal ve tarihi açıdan Anadolu ya dair birkaç yüzyıllık öngörülerine yer veriyor
Kitaptan
İlham peşinde koşmak tabiri bana daima gülünç ve anlamsız bir tuhaflık barındırıyor üzere gelmiştir Zira ilham aranmaz o kendisi çıkar gelir ve şairi bulur Müstakbel başarılara ve kahramanlara övgüler düzmek üzere kalkıp savaşa katılmak benim için bir yandan ziyadesiyle bencilce başka yandan tekrar ziyadesiyle uygunsuz bir davranış olurdu Ben askerî kararlara ve değerlendirmelere karışmam Bu benim işim değil
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
